Oczy - jeden z najbardziej złożonych narządów w ludzkim ciele. Dzięki nim dociera do nas ponad 80% informacji o otaczającym nas świecie. Tymczasem urazy oczu są częstą przyczyną wypadków przy pracy. Niebezpieczeństwo dotyczy wielu branż, począwszy od przemysłu ciężkiego, poprzez rolnictwo, aż po prace laboratoryjne. Brak odpowiedniej ochrony wzroku może prowadzić do poważnych urazów, m.in. oparzeń chemicznych, mechanicznych uszkodzeń rogówki czy uszkodzenia siatkówki. Dlatego każdy pracownik narażony na tego typu zagrożenia powinien być wyposażony w odpowiednie okulary ochronne dostosowane do specyfiki pracy i zgodne z normami.

Okulary, gogle, przyłbice -  ochrona oczu na różnych stanowiskach pracy

Na rynku środków Ochrony Indywidualnej znajdują się różne środki ochrony twarzy i oczu, zaprojektowane z myślą o prewencji urazów w środowiskach pracy.  Używa się ich w różnych gałęziach przemysłu. Niebezpieczeństwo urazu twarzy i oczu występuje chociażby w branży hutniczej i budownictwie, gdzie istnieją poważne zagrożenia różnymi czynnikami. Właśnie z tego powodu stosowanie odpowiednich osłon jest w nich obowiązkowe. 

Środki ochrony oczu i twarzy powinny być stosowane w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko urazów spowodowanych czynnikami mechanicznymi –np. odpryski ciał stałych, uderzenia w elementy stanowiska pracy. W przypadku spawaczy czy hutników niebezpieczeństwo urazu powoduje promieniowanie nadfioletowe i podczerwone. Podobne ryzyko istnieje również przy kontakcie z substancjami chemicznymi lub biologicznymi, co grozi infekcją. Aby zminimalizować ryzyko urazów oczu, należy stosować odpowiednie ŚOI. Elementem wspólnym większości ochron oczu jest szybka ochronna. Ze względu na swoje podstawowe zadanie, którym ochrona przed uderzeniami, nazywana szybką przeciwodpryskową. Jeśli posiada ona również właściwości filtracyjne (np. osłabia natężenie promieniowania nadfioletowego) jest ona również filtrem.

Europejska norma EN 166 - ogólne wymagania dotyczące indywidualnych środków ochrony wzroku 

Ogólne wymagania dotyczące indywidualnych środków ochrony wzroku opisuje norma EN 166. Stosowana dla wszystkich typów ochron indywidualnych oczu, używanych do ochrony przed zagrożeniami występującymi w przemyśle, laboratoriach itp., nie ma zastosowania w wypadku istnienia specyficznych norm pod warunkiem, że normy te odwołują się do tej normy. Produkty zgodne z DIN EN 166 składają się z oprawek okularów i soczewek, które według innych norm dzielą się na soczewki ochronne i soczewki z efektem filtrowania.

Istnieje wiele rodzajów okularów ochronnych, które dostosowane są do różnych zagrożeń oraz warunków pracy. Każdy z nich zapewnia inną ochronę i posiada specyficzne właściwości, dzięki którym można je dopasować do indywidualnych potrzeb oraz specyfiki danego stanowiska pracy. Wśród dostępnych na rynku ŚOI modeli znajdują się m.in.okulary przeciwodpryskowe. Stosowane w środowiskach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z mechanicznymi uszkodzeniami  zapewniają ochronę przed cząsteczkami unoszącymi się w powietrzu, takimi jak kurz, metalowe wióry czy trociny.

Wśród dostępnych na rynku ŚOI modeli znajdują się AQUILA SHEER marki HF SAFETY. Te przeciwodpryskowe, nieparujące okulary zaprojektowane w stylowym, sportowym designie to połączenie ochrony i nowoczesnego wyglądu.  Wyposażone w zaokrąglone, poliwęglanowe soczewki, dzięki lekkiej, bezramkowej konstrukcji, miękkim noskom oraz antypoślizgowym zausznikom gwarantują wygodę i bezpieczeństwo. Wysoki poziom komfortu, pozwalający sprostać różnorodnym zadaniom sprawia, że AQUILA SHEER sprawdzają się w różnych środowiskach pracy. Podobnie jak model LOGAN, zaprojektowany w sportowym designie z zaokrąglonymi szkłami i osłonami bocznymi. Te wykonane z poliwęglanu okulary  z odpornymi na zaparowanie i zarysowania szybkami doskonale przylegają do skroni, zabezpieczając przed uderzeniami i zapewniając bardziej panoramiczne widzenie. Wygodne zauszniki i elastyczne, miękkie noski gwarantują użytkownikowi komfort przez cały dzień. 

Na stanowiskach pracy, na których istnieje niebezpieczeństwo uszkodzenia oczu przez opiłki lub małe elementy sprawdzi się inny model HF SAFETY – VISTA GUARD. To okulary ochronne z zaokrąglonymi soczewkami i zintegrowanymi osłonami bocznymi. Wyjątkowo lekkie, idealnie dopasowane,oferują najwyższy komfort użytkowania. Dzięki piance wypełniającej przestrzeń pomiędzy szkłami a twarzą użytkownika, zapewniają doskonałą szczelność i dodatkową ochronę przed ryzykiem urazów.

Okulary specjalistyczne czyli oczy pod specjalną ochroną

Oczy są podatne na podrażnienia. Łatwo je uszkodzić, m.in. poprzez kontakt z oparami substancji chemicznych i oparów.  Dlatego do prac w środowiskach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z takimi substancjami stosowane są okulary ochronne, które stanowią barierę dla groźnych substancji i zapewniają użytkownikom komfort podczas pracy. Okulary ochronne chemiczne są niezbędne wszędzie tam, gdzie jako odczynniki wykorzystuje się substancje żrące i wydzielające toksyczne gazy. Używają ich również laboranci zajmujący się analizą próbek medycznych oraz pracujący w przemysłowych placówkach badawczych.

Osobną grupę okularów ochronnych stanowią okulary spawalnicze, specjalnie zaprojektowane do ochrony oczu przed intensywnym światłem i iskrami w trakcie procesu spawania. Zazwyczaj posiadają specjalne filtry i ciemniejsze szkła, które minimalizują wpływ promieniowania UV i IR. 

Środków ochrony indywidualnej zabezpieczających oczy potrzebują również elektrycy. Okulary ochronne dla elektryków posiadają właściwości antystatyczne i nieprzewodzące, co zapobiega powstawaniu wyładowań elektrostatycznych, które mogłyby być niebezpieczne w środowisku narażonym na działanie prądu elektrycznego. Na stanowiskach pracy zagrożonych ryzykiem kontaktu z pyłem, gazami lub chemikaliami najlepiej sprawdzają się gogle ochronne. Ściśle przylegając do twarzy zapewniają pełną ochronę oczu w wymagających warunkach.  

Wybór odpowiednie ochrony oczu powinien być podporządkowany obowiązującym normom bezpieczeństwa, które gwarantują, że dany model spełnia określone standardy ochrony i jest przetestowany pod kątem skuteczności. 

Ochrona oczu przy spawaniu i kontakcie z promieniowaniem słonecznym

Ochrony  oczu w przypadku pracy przy spawaniu i cięciu płomieniowym dotyczy norma EN 169. Okulary muszą posiadać odpowiednie filtry, które zapobiegają przedostawaniu się do oka promieniowania IR i UV.EN 170 to z kolei norma określająca wymagania dla okularów chroniących przed promieniowaniem UV. Jest ona stosowana przede wszystkim w okularach przeznaczonych do pracy na otwartym terenie, gdzie oczy są narażone na długotrwałe działanie promieni słonecznych.

Norma EN 172 ma zastosowanie w przypadku okularów chroniących przed promieniowaniem słonecznym w środowisku przemysłowym. Wymagania tej normy są bardziej rygorystyczne niż normy EN 170 i koncentrują się na ograniczeniu dostępu szkodliwego promieniowania.

Dobór odpowiednich okularów – podstawa skutecznej ochrony wzroku 

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to podstawa ochrony zdrowia pracowników, zwłaszcza w branżach przemysłowych, budowlanych i laboratoryjnych. Ochrona oczu odgrywa kluczową rolę, ponieważ wzrok jest niezwykle wrażliwy na urazy mechaniczne oraz kontakt z substancjami chemicznymi. Okulary ochronne to niezbędny środek ochrony indywidualnej, który zapobiega poważnym uszkodzeniom wzroku. Wybór odpowiedniego modelu zgodnego z aktualnymi normami BHP gwarantuje skuteczną ochronę oczu i minimalizuje ryzyko wypadków.Ochrona oczu w pracy to nie jednak tylko kwestia zgodności z przepisami, ale przede wszystkim troska o zdrowie i bezpieczeństwo. Dobór odpowiednich okularów ochronnych zgodnych z obowiązującymi normami, pozwala minimalizować ryzyko i zapobiegać poważnym uszkodzeniom wzroku. Przestrzeganie zasad BHP i regularne szkolenia w zakresie użytkowania sprzętu ochronnego powinny być stałym elementem każdego stanowiska pracy, gdzie oczy są narażone na działanie niebezpiecznych czynników. Regularne szkolenia BHP oraz właściwa eksploatacja sprzętu ochronnego powinny być standardem na każdym stanowisku, gdzie oczy narażone są na zagrożenia. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa to klucz do komfortu i efektywności pracy.

Pozostałe rodzaje ochron twarzy i oczu

Osłony twarzy - Środek ochrony indywidualnej wykonany z tworzyw sztucznych (np. poliwęglanu lub  metalowej siatki). Produkt ten może być wyposażony w filtry chroniące przed szkodliwym promieniowaniem. W zależności od konstrukcji i materiału osłona twarzy przystosowana jest do prac w różnych środowiskach, np. na stanowiskach, gdzie występuje kontakt z chemikaliami lub możliwości zetknięcia się bądź uderzenia z cząstkami stałymi. Osłony twarzy mogą chronić także podbródek i szyję. Montowane na nagłowiu samonośnym lub na hełmie ochronnym, w zależności od rodzaju i grubości materiału, z którego są wykonywane, mogą zapewnić ochronę przed odpryskami o niskiej, średniej lub wysokiej energii uderzenia.

Przyłbice spawalnicze - Środek ochrony indywidualnej chroniący twarz i oczy przed gorącymi iskrami i odpryskami, a także przed szkodliwym promieniowaniem emitowanym podczas spawania. Na przyłbicę spawalniczą składa się korpus, ramki na szybkę i  filtr. Przyłbica może być zamocowana  na głowie użytkownika za pomocą własnego nagłowia lub na hełmie ochronnym. Mocowanie umożliwia podniesienie/uchylenie przyłbicy. Dzięki zastosowaniu w przyłbicy wymiennych filtrów istnieje możliwość użycia filtra o stopniu przyciemnienia odpowiednio dobranym do rodzaju i intensywności spawania. Na rynku ŚOI znaleźć można również tzw. przyłbice samo ściemniające - przyłbice spawalnicze aktywne z automatycznym filtrem samo ściemniającym.

Kaptury - Środek ochrony indywidualnej zapewniający ochronę oczu, twarzy, głowy i szyi. Kaptury znajdują zastosowanie m.in. w hutnictwie, gdzie chronią  przed działaniem wysokiej temperatury i odprysków stopionych metali. Kaptury hutnicze używane są w warunkach intensywnego promieniowania cieplnego, np. podczas wytapiania metali.

Tarcze spawalnicze - Środek ochrony indywidualnej chroniący oczy, twarz i szyję. Składa się z korpusu, ramki na szybkę, filtra i rękojeści. Wyposażony w wymienne filtry, daje użytkownikowi możliwość  zastosowana filtra o stopniu przyciemnienia właściwym do rodzaju i intensywności spawania.